خون مصنوعی چیست؟
- ۱۱ مرداد ۱۳۹۹
هدف ابتدایی استفاده از خون مصنوعی، توانايی انتقال اكسيژن و جبران كردن كاهش خون شديد ناشي از خونريزيهاي شديد است كه در حقيقت به عنوان يك حجم دهنده مورد استفاده قرار می گیرد. بنابر اين تقسيم بندي خون مصنوعی به اين صورت می باشد :
خون مصنوعی حجم دهنده یا Expander:
پايه كلوئيدی
پايه شبكه بلوری
حمل كننده اكسيژن یا :Oxygen Carrier
پايهي هموگلوبين
پرفلوروكربن
همانطور كه اشاره شد، دو وظیفه مهم براي خون مصنوعي در نظر گرفته شده است كه درصورت رسيدن به اين دو ویژگی، هدف اصلی خون مصنوعي جلوه گر می شود : حمل كنندهي اكسيژن و حجم دهندهي پلاسما. خون مصنوعي جهت تقليد يا تكميل عملكردهاي خون طبيعي به بدن شخص پذيرنده تزريق ميشود. از اين رو بايد داراي خصوصيات زير باشد:
سميت نداشته باشد و علائم آلرژيک توليد نكند.
هيچگونه واكنشي باخون فرد پذيرنده نداشته باشد.
دارای حداقل عوارض و اثرات جانبی باشد.
قابليت مانايي در گسترهي وسيعتري از دما را داشته باشد.
از پايداري بالايي برخوردار باشد.
قيمت مناسب داشته و استفاده از آن ايمن باشد.
ناگفته پیداست که شاید مهم ترین وظیفه اصلی خون طبیعی، رساندن اكسيژن و مواد غذايي به بافتها و گرفتن دي اكسيد كربن از بافتها است كه اين فرآيند تبادل گازها در خون مصنوعي هم انجام می پذيرد.اين تفاوت به نوع گروه خوني و مدت نيمه عمر آن بستگي داشته و متابوليسمهاي متفاوتي دارد. از طرف ديگر تروما و خونريزيهاي شديد ناشي از قطع عضو كه آسيب جدي به سيستم گردش خون وارد ميكند و ازحجم خون به شدت كاسته مي شود،به مرحله اي خواهيم رسيد كه ديگر حجم باقيمانده ي خون طبيعي، پاسخگوي اكسيژن رساني به بافتها نخواهد بود و قلب نيز دچار نارسايي در خون رسانی ميشود. اينجا وظيفه ی جبران كمبود حجم خون، از طريق تزريق ميزان لازم خون مصنوعي بر مشكلات غلبه مينمايد و ادامه ی حيات برای فرد انجام می پذیرد.